Er niet voldoende seniorenwoningen beschikbaar zijn, er ook geen ruimte is om deze te realiseren en er ondertussen ook nog een gapend tekort is aan zorgpersoneel om voldoende thuiszorg en -verpleging te bieden? Dan ga je out of the box denken. En hieruit is de huwelijksmarkt voorwoningbouwcorporaties en zorgorganisaties ontstaan in Amsterdam. Mét succes! Het eerste ‘huwelijk’ is recent gesloten.

Zorgorganisaties kampen met personeelstekort en enorme arbeidsdruk. Woningcorporaties willen hun bewoners tegemoetkomen in waar zijbehoefte aan hebben en de doorstroming in de woningmarkt bevorderen. Ondertussen willen ouderen het liefst zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen. Met deze drie gegevens zijn de ambassadeurs van Taskforce Wonen en Zorg Pien de Jong, bestuurder van Zorgroep Amsterdam-Oost, Marien de Langen, voormalig bestuurder woningcorporatie Stadsgenoot en later opgevolgd door Cees van Boven en Taskforce-adviseur Caroline de Wit van Plein van Vernieuwing gaan voortborduren op het al bestaande idee van Rotterdam: Thuisplusflats.

Lang Leven Thuisflats

Pien de Jong: ‘Wij noemen het in Amsterdam de Lang Leven Thuisflats. In een stedelijk gebied als Amsterdam is nieuwbouw niet vanzelfsprekend; er is simpelweg geen ruimte. Daarbij gaat de vergrijzing zo hard dat nieuwbouw neerzetten dit proces niet zal kunnen bijbenen. We moesten dus gaan kijken naar bestaande bouw. Natuurlijk zijn nieuwe seniorenwoningen beter, mooier en ergonomisch verantwoordelijker vormgegeven. Maar ouderen wonen ook heel gelukkig in een vooroorlogse woning zonder al die wettelijke voorschriften waaraan een seniorenwoning aan moet voldoen. Met een kleine aanpassing, kunnenveel mensen met veel plezier in hun eigen omgeving blijven wonen’, zo was haar overtuiging.

Ze vervolgt: ‘We zijn gaan kijken naar flats van woningcorporaties in Amsterdam waar de vergrijzing al behoorlijk zichtbaar is. Vervolgens hebben wij een evenement georganiseerd, genaamd de Huwelijksmarkt. Tijdens dit evenement was het doel ‘huwelijken’ te sluiten tussenwoningcorporaties en zorgaanbieders in Amsterdam. Met als doel efficiënter zorg te verlenen en voor elke partij er een win-win-win-situatie van te maken.’

Cees van Boven, voorzitter raad van bestuur van Woonzorg Nederland en lid van Taskforce Wonen en Zorg, was direct enthousiast en nam de rol van Marien de Langen bij zijn vertrek over. ‘De vergrijzing heeft al en gaat een nog veel grotere impact hebben op onze gehele samenleving. Daar moeten we nú op anticiperen. En dat gebeurt door onder meer deze huwelijksmarkt.’

Eén zorgaanbieder per flat/woongroep

Het idee van de huwelijksmarkt is om een woningcorporatie aan één zorgaanbieder in de stad te koppelen. Nu is het nog zo dat er soms wel tien zorgorganisaties personeel sturen naar één flat (of andere geclusterde woongroep). Dat is niet alleen inefficiënt, maar het maakt het werk er niet leuker op voor de zorgverlener én voor de cliënt/bewoner. Door een ‘huwelijk’ te sluiten, gaat één zorgaanbieder in principe alle zorg leveren aan alle bewoners in die woongroep/flat. Dit heeft voordelen voor alle partijen:

Voordelen voor de Zorgverlener: Je creëert een vast team zorgverleners, dat de cliënten/bewoners ook echt gaat leren kennen. Voor het personeel ontstaat zo veel minder werkdruk. De medewerkers hoeven namelijk niet meer de halve stad door en hebben één werklocatie. Dit verhoogt het werkplezier en kan dus een aantrekkende werking hebben op nieuwe mensen.

Voordelen voor de Woningcorporatie: De woningcorporatie kan op deze manier beter en meer tegemoetkomen aan de woonwensen en behoeften van zijn klanten. Daarbij bevordert dit de doorstroming op de woningmarkt. Ouderen kunnen met plezier en zelfstandig een eigen flat of kleine woning bewonen en de grotere gezinswoningen komen beschikbaar voor jonge gezinnen.

Voordelen voor de Ouderen: De bewoners/cliënten blijven vrij om te kiezen voor de zorgaanbieder van hun keuze. Alleen in de praktijk in Rotterdam is al duidelijk geworden dat veel bewoners zich aansluiten bij de zorgverlener die het meest zichtbaar en het actiefst is in de flat/woongroep. Voor hen is het fijn een vast team rond te hebben lopen, zodat er altijd een bekend gezicht is. Ook wordt het makkelijker dagbesteding en activiteiten in de buurt te organiseren én zijn er initiatieven om bewoners te stimuleren wat meer naar elkaar om te kijken. Er ontstaat een communie. 

‍

Cees: ‘Door Lang Leven Thuisflats te realiseren creëren we een vitalere gemeenschap. Samen werken aan welzijn en als mensen zich goed voelen, wordt de zorgvraag automatisch minder.’

Pien haakt nog in: ‘Wat ik heel belangrijk vind, is dat er een fijnere werkomgeving ontstaat voor de zorgmedewerkers. Werken in de zorg is op dit moment gewoon niet altijd leuk. Door de werkdruk te verlagen en een vaste werkplek te geven, zodat er een band opgebouwd kan worden met de cliënten, verhoog je het werkplezier. En dat is hard nodig als we voldoendemedewerkers willen behouden en verkrijgen voor de op handen zijnde vergrijzing!’

Ook een huwelijksmarkt organiseren in jouw gemeente?

Om een geslaagde huwelijksmarkt te organiseren in jouwgemeente, heb je volgens Pien de Jong de volgende ingrediënten nodig:

- Zorg allereerst dat de gemeente en een zorgkantoor aan boord zijn. Die heb je nodig voor subsidies en de uitrol.

- Kondig het evenement Huwelijksmarkt heel tijdig van tevoren aan en wees duidelijk wat de deelnemende partijen kunnen verwachten.

- Zorg voor goede en vooraanstaande sprekers, een goede dagvoorzitter en een duidelijk programma. Zet echt een professioneel evenement neer, waar betrokkenen bij willen zijn.

- Nodig ook de mensen van de werkvloer uit en niet alleen bestuurders.

- Organiseer speeddates tussen de verschillende woningcorporaties en zorgaanbieders en bekijk welke partijen goed met elkaar samen kunnen werken. Er is bijvoorbeeld soms al een zorgorganisatienadrukkelijk aanwezig in een woongroep/flat. Probeer die samenwerking dan te intensiveren.

- Check bij ons hoe wij de Huwelijksmarkt hebben georganiseerd en pik en pas aan wat je nodig hebt: beter goed gejat dan slecht bedacht….

‍

Dit leverde de Huwelijksmarkt in Amsterdam op:

Zeven flats, verspreid door Amsterdam, werden ‘gepitcht’ door de beherende woningcorporatie.

1. Osdorperhof (Rochdale) 

2. De Garstkamp (Ymere)

3. Flevoflats (Ymere)

4. Jeruzalemstaete (Habion)

5. Ookmeerflat (Stadgenoot)

6. Bouwmeester/Driehoven (Woonzorg Nederland)

7. Nellestein (Ymere)

Voor de Flevoflats is al een overeenkomst gesloten met zorgorganisaties Civic en Zorggroep Amsterdam Oost (ZGOA). Voor de overige flats vinden op dit moment oriënterende gesprekken plaats.

Belangrijke punt van aandacht: Deze flats veranderen niet in een verpleeghuis. Het gaat er juist om dat mensen gewoon fijn kunnen blijven wonen, ook als de zorgvraag groter wordt.