Maar waar te beginnen als nieuw raadslid, wethouder of als coalitie? In een digitale kettingbrief op onze LinkedIn-pagina hebben ambassadeurs van de Taskforce Wonen en Zorg rondom de gemeenteraadsverkiezingen adviezen, tips en voorbeelden gedeeld die écht op het netvlies van nieuw verkozen raadsleden en wethouders moeten staan.

Eerste stappen voor een nieuwe coalitie

De kettingbrief startte met de vraag wat de eerste stappen rondom de woonzorgopgave voor een nieuwe coalitie moeten zijn. Ria van der Hamsvoord, wethouder Welzijn en Gezondheid in gemeente Best, stuurt aan op een brede aanpak. "Een deel van de inzet kan lokaal worden gedaan, maar voor een deel is ook samenwerking in de regio nodig. De nieuwe colleges moeten zich als eerste verdiepen in de analyse van de kengetallen en het daarbij behorende plan van aanpak. Naast passend wonen moet er met de zorg- en welzijnspartners een infrastructuur worden (door)ontwikkeld die bijdraagt aan uitstel van de intensieve zorgvraag.”

Jouke Douwe de Vries, wethouder Sociaal Domein en Onderwijs gemeente Noardeast-Fryslân, geeft aan dat gemeenten vooral de regie moeten pakken om op korte termijn de woonzorgvisie te vertalen naar concrete plannen. Hij legt uit: "Volgens mij ligt de sleutel voor het aanpakken van de woonzorgopgave namelijk in de gezamenlijkheid en integraliteit. We moeten dit als gemeente samen met belanghebbenden oppakken en dat integraal met alle andere gemeentelijke beleidsterreinen doorvoeren.”

De sleutel voor het aanpakken van de woonzorgopgave

Vervolgens vroegen we ambassadeurs waar de sleutel voor het aanpakken van de woonzorgopgave ligt. Volgens Paul van Gennip, Raad van Bestuur van Het Parkhuis, ligt dit bij het urgentiebesef. Het besef dat er een omvangrijk knelpunt op ons afkomt, is volgens hem nog niet overal doorgedrongen. "Het is algemeen bekend dat we in Nederland een tekort aan woningen hebben. Maar dat binnen dat woningtekort zich een drama kan gaan afspelen voor (hulpbehoevende) ouderen is vele malen minder bekend", aldus van Gennip. We hebben volgens hem nu nog de kans het tij te keren, maar dan moeten we wel het belang en de urgentie inzien.

Volgens Maikel van der Neut, wethouder Wonen in gemeente Berkelland, ligt de sleutel vooral bij de doorstroming van ouderen. En daarbij moet met name worden gekeken naar het wegnemen van de spreekwoordelijke drempels, legt van der Neut uit: "Ondersteun ouderen bij het maken van de keuze en neem ze werk uit handen waar ze tegenop kijken. Hulp met het organiseren van een verhuizing of het regelen van een schilder, kan al net de hulp zijn waardoor ouderen de stap willen zetten om te verhuizen." En hiermee moeten we niet wachten; hoe ouder mensen zijn, hoe minder bereid ze zijn om te verhuizen.

Doelen komende coalities

Ook waren we benieuwd wat nieuwe coalities over vier jaar bereikt zouden moeten hebben. Volgens Nico Schimmel, wethouder Wonen en Volkshuisvesting in gemeente Gooise Meren, zou er flink moeten worden ingezet op een goede doorstroming. Dit moeten gemeenten niet alleen doen, maar juist samen met woningcorporaties, zorgorganisaties en andere betrokkenen, zoals Schimmel toelicht: "Bij ons in de gemeente kijken we met woningcorporaties en zorgorganisaties naar plekken in de gemeente waar we een betere mix van woningen kunnen realiseren om zo die doorstroming beter op gang te krijgen. Vooral voor ouderen is het belangrijk om in een geschikt huis te wonen, want zo kunnen zij zolang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen."

Mooie voorbeelden uit het land

De aanpak van de woonzorgopgave is een flinke kluif, maar gelukkig zijn er in heel Nederland al mooie voorbeelden te vinden. Zo vertelt Emile Klep, bestuurder bij Woonplus Schiedam, over zijn persoonlijke 'aha-moment'. Hij ervaart dat de woonzorgopgave soms neigt naar abstractie en dat je struikelt over beleidstermen als 'langer thuis’ of afkortingen als Wlz en Wmo. Terwijl het draait om (toekomstige) ouderen. Hij schetst dit met een mooi voorbeeld: "Ik had een gesprek met huurders, waarin een van de aanwezigen bezwaar maakte tegen de nadruk op leeftijd. Zij zei letterlijk: ‘Ik mag dan wel op leeftijd zijn, maar ik wil nog wel toekomst hebben’. En dat vond ik mooi gezegd. Ook al is je toekomst korter dan voor een twintigjarige, de beleving is nog hetzelfde."

Ook Coby Traas, bestuurder Zorggroep Ter Weel, vertelt graag over concrete voorbeelden uit Zeeland waar de woonzorgvisie gezamenlijk met betrokken partijen is opgesteld en waar nieuwe woonzorgconcepten gezamenlijk worden ontwikkeld. Het gaat om 'De Spindel' in Krabbendijke en 'Residence 't Gasthuis' in Goes. "In Krabbendijke zijn 34 huurappartementen gebouwd waar zorg op maat geboden kan worden in de vorm van VPT, door een samenwerking tussen een corporatie en een zorgcentrum. Ook is hier indicatieloze dagbesteding voor ouderen uit de buurt. In Goes zijn 63 zorg-, 44 huur- en 27 koopappartementen gebouwd op de plaats van een oud verzorgingshuis. Alle bewoners boven de 55 jaar en ouder kunnen hier blijven wonen, ook als ze zorg nodig hebben."

Denken over woon(zorg)toekomst

De woonzorgopgavedraait ook om de manier waarop (toekomstige) ouderen hun woon(zorg)toekomstzien. Door hier op tijd over na te denken, kun je op tijd keuzes maken over eeneventuele verhuizing. We vroegen daarom tot slot hoe gemeenten hierin een rolkunnen spelen. Volgens Peter Bevers, bestuurder Beveland Wonen, is hetbelangrijk om het onderwerp op lokaal, provinciaal en landelijk niveau onder deaandacht te brengen. In Zeeland werken woningcorporaties, zorgpartijen,gemeenten en zorgverzekeraars samen aan het vraagstuk wonen met zorg. "Endit zorgt voor bekendheid op lokaal niveau. Het is nu onze zaak dit onderwerpbij de provinciale commissies op de agenda te krijgen en zo in beeld te brengenwat de omvang van de woonzorgopgave is. Alleen zo kunnen we voorkomen dat dehuidige wooncrisis een woonzorgcrisis wordt."